ელეონორა რუზველტს ამერიკის პრეზიდენტმა ჰარი ტრუმანმა მსოფლიოს პირველი ლედი უწოდა. ის იყო გამორჩეული პოლიტიკური მოღვაწე, პუბლიცისტი, დიპლომატი, რომელსაც არა მხოლოდ ამერიკის, არამედ მთელი მსოფლიოს ბედი აღელვებდა.
1948 წლის 10 დეკემბერს პარიზში, გაერომ ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაცია მიიღო. მოხდა ის, რაც არასდროს მომხდარა გაეროს სხდომებზე. დელეგაცია წამოდგა და აპლოდისმენტებით შეეგება ასაკოვან, მოკრძალებულ ქალბატონს, რომელსაც სახეზე თბილი ღიმილი ჰქონდა. ეს ქალბატონი ელეონორ რუზველტი იყო.
1947 წელს როდესაც გაეროს ადმიანის უფლებათა კომიტეტი დაარსდა, ელეონორა რუზველტი, რომელიც პრეზიდენტ ჰარი ტრუმანის მიერ ერთი წლის წინ დელეგატად იყო არჩეული, კომიტეტის თავმჯდომარედ აირჩიეს.
ადამიანის უფლებათა დეკლარაციის შემუშავების პროცესში, ქალბატონი რუზველტი რუსეთის დელეგაციას დაუპირიპირდა. მათ თავისუფლებასა და დემოკრატიაზე განსხვავებული წარმოდგენა ჰქონდათ. ისინი ითხოვნდნენ პირობას, რომ ყოველი მუხლის ქვემოთ ხაზგასმული ყოფილიყო, რომ მხოლოდ სახელმწიფოს პრეროგატივა იყო განესაზღვრა კონკრეტული უფლების აღიარება. რუსები მოითხოვდნენ ეკონომიკური და სოციალური უფლებების – დასაქმების, განათლების, ჯანმრთელობის უფლებების ჩართვას – და აცხადებდნენ, რომ თავინათი მნიშვნელბით ისინი პოლიტიკურ უფლებებს არაფრით ჩამოუვარდებოდნენ. გარკვეული დისკუსიის შემდეგ რუზველტმა სახელმწიფო დეპარტამენტი დაარწმუნა, ჩაერთოთ ეკონომიკური უფლებები დეკლარაციაში. რუსები მაინც უკმაყოფილებას გამოთქვამდნენ დეკლარციის შინაარსის გამო და მწავავე განცხადებებს აკეთებდნენ შეერთებულ შტატებში არსებული რასობრივი დისკრიმინაციისა და უმუშევრობის შესახებ.
როდესაც რუსი დელეგატი აშშ-ში შავკანიანთა მდგომარეობას შეეხო, რუზველტმა მას შესთავაზა, გამოეგზავნათ საკუთარი ჯგუფი აშშ-ში ამ პრობლემებზე დასაკვირვებლად, მხოლოდ იმ პირობით, რომ ამერიკის დელეგაციასაც თავის მხრივ ექნებოდა უფლება მსგავსი მისიით ჩასულიყო საბჭოთა კავშირში.
დეკლარაციაზე დღეში 16 საათის განმავლობაში დაუღალავად მუშაობდნენ. დელეგატები ოცნებობდნენ. პანამას დელეგატი რუზველტს ახსენებდა, რომ თავად დელეგატებსაც გააჩნდათ თავიანთი უფლებები.
1948 წლის ზაფხულითვის დეკლარაციამ საბოლოო სახე მიიღო. ის მარტივი, გასაგები ენით იყო შედგენილი და ეფუძნებოდა მაგნა კარტას, ამერიკული უფლებათა ბილის, საფრანგეთის უფლებათა დეკლარაციის პრინციპებს. ის შედგებოდა პრეამბულისა და 30 მუხლისგან, სადაც გაწერილი იყო 40 მდე ფუნდამენტური უფლება და თავისუფლება.
პირველი მუხლი ყველა ადამიანის თანასწორობასა და თავისუფლებას ეხებოდა.
მეორე ანტიდისკრიმინაციის პრინციპს. მესამედან 21 მუხლამდე – განხილული იყო სიცოცხლის, სამოქალაქო, პოლიტიკური, თავისუფლებისა და საკუთრების უფლებები. წამებისგან თავისუფლება, დაუსაბუთებელი თავისუფლების აღვეთისგან თავისუფლება, სიტყვისა და რელიგიის თავისუფლება, გამოხატვის თავისუფლება.
22 და 27 მხულები ეკონომიკურ, სოციალურ და კულურულ უფლებებს ეხებოდა.
როდესაც გენერალური ასამბლეა 1948 წელს პარიზში შეიკრიბა, საბჭოთა კავშირს ბლოკირებული ჰქონდა ბერლინი. რუზველტმა ფრანგულად წარმოთმულ სიტყვაში განაცხადა, რომ რუსების მიერ ადამიანის უფლებების არ აღიარება მსოფლიოში მშვიდობის დამყარების მთავარი შემაფერხებელი ფაქტორი იყო. როდესაც დეკლარცია საბოლოოდ იქნა მიღებული, ლიბანის ელჩმა ჩარლზ მალიკმა განაცხადა : ვერ წარმომიდგენია, როგორ მოხარხებდით ყველაფერ ამის დასრულებას, რომ არა ელეონორა რუზველტი. მიუხედავად იმისა, რომ რუზველტი ამაყობდა დეკლარაციის მიღებაში შეტანილი წვლილით, ის მუდამ რეალისტად რჩებოდა. მან იცოდა, რომ მხოლოდ დეკლარაციის სიტყვები არ იყო საკმარისი. როგორც მოგვიანებით განაცხადა, მთავარი იყო ყველას საკუთარ ქვეყანაში ეცხოვრა და ეღვაწა ყოველი ადამიანის თავისუფლებისა და სამართლიანობისათვის“.
სამოქალაქო განათლება 