აფხაზი კონსტანტინე ნიკოლოზის ძე

(დ. 27 ნოემბერი, 1867, სიღნაღის მაზრის სოფ. კარდენახი – გ. 19 მაისი, 1923, თბილისი). პარტიული მიმართულებით – დამოუკიდებელი. ეროვნებით ქართველი.

პროფესია – სამხედრო, სახელმწიფო (სამოქალაქო) და საზოგადოებრივი (общественная) სამსახური.

განათლება მიიღო კადეტის კორპუსში თბილისში და სამხედრო სასწავლებელში პეტროგრადში. ბინა თბილისში აქვს – ბებუთოვის ქუჩა, სახლი 46.

სამხედრო სამსახური არტილერიაში. თბილისის საადგილ მამულო ბანკის ზედამხედველი კომიტეტის წევრი 1906-1913 წ. 1913 წლის დამდეგში ამორჩეულ იყო ქართლ-კახეთის თ. აზნ. წინამძღოლად, რის გამოც დაანება თავი სამხედრო სამსახურს და ბანკის კომიტეტის წევრობას. იყო представитель организационного по созыву VII съезда Холодильного дела в России, который состоялся в Тираполе, в декабре 1913 г. Затем – председателем Холодильного Коммитета в Тирасполе – თავმჯდომარეობდა იმ ინიციატორთა ჯგუფს, რომელთაც დაარსეს ამიერ კავკასიის ბანკი. ომის დაწყობაში, 1914 წ. აგვისტოში, ყოფილ ნამესტნიკის თხოვნით აფხაზი ჩაირიცხა სამხედრო სამსახურში, წინამძღოლობის თანამდებობის აღსრულებით და მიენდო ახალი არტილერიის ბრიგადის შედგენა, რომლის უფროსადაც დაინიშნა. ოკტომბერში ბრიგადა გავიდა ოსმალეთის ფრონტზე. 1915 წ. მარტში მეხუთე კორპუსში აფხაზი ბრიგადით გაემართა დასავლეთ ფრონტზე. იქ დაჰყო 1915 წ. დეკემბრამდის, როდესაც ყოფილ ნამესტნიკმა ნიკოლოზმა გამოიწვია თბილისში წინამძღოლობის თანამდებობის ადგილობრივ აღსასრულებლად. 1916 წ. იანვარში სამხედრო მინისტრის განკარგულებით აფხაზი დაინიშნა уполномоченный председатель особого собрания по обороне Государства и председателем Закавказского совещания Кавказского района იანვარშივე შეადგინა –заводское совещание თებერვალში, გიორგი ლავროვის თხოვნით Председатель Глав. Коммитета. Всерох. Земс. И Городс. Союзов) აფხაზმა მიიღო თავმჯდომარეობა в коммитет Инжинерно-Строительного дружин Кавказского округа რომელიც შესდგა თბილისში.

1916 წელს აფხაზი ხელმეორედ იყო არჩეული ქ. კ. თ. აზნ. წინამძღოლად; იმავე წელს ოქტომბერში რუსეთის თ. აზ. კრებულიდან იყო არჩეული სახელმწიფო საბჭოს წევრად. 1917 წელს აფხაზი ამორჩეულ იყო создать проедставительство инжинерно-сторительных дружин – представитель К-а იმავე წელს თავმჯდომარეობდა იმ ინიციატორთა ჯგუფს, რომელმაც დააარსა ქართული უნივერსიტეტი და შეიმუშავა საზოგადოების წესდება.– როგორც წინამძღოლი ოფიციალურად და კერძოდ აფხაზი იღებდა მონაწილეობას და იყო წევრად შემდეგ დაწესებულებებში: – В Губернском по презванным дням присутствий; В Губерн. по воинской повинности присутсвий; в Губ. Коммитет мелкого кредита, в Губ. Селовых. Совещаний; в раскладочном пристутствии; в них сохранит . К-т. Председателем в распоряд. Ком-т общ. Дворян для соучаствия нуждающимся в обучении. В Кавказском краевном Совещании по объединению длительных уполномоченных особых совещанний. В особых присутствиях Судебной палаты. Членам Глав. Коммитета по устройству политехникума в Тирасполе. В попечительствах, приютах, в селевых хоз. обществах и других оргпнизациях….

1917 წელს ნოემბერში აფხაზი იყო ამორჩეული საქართველო საეროვნო საბჭოთა წევრად.

დაკავებული თანამდებობები

  • თბილისის საადგილმამულო ბანკის სამეურვეო კომიტეტი, წევრი (1906-1913)
  • თბილისის ქართული უნივერსიტეტის დამფუძნებელი საზოგადოება, თავმჯდომარე (1917-1918)
  • რუსეთის სახელმწიფო საბჭო, წევრი (1916-1917)
  • სამხედრო ცენტრი, ხელმძღვანელი (1922-1923)
  • საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტი, წევრი (1922-1923)
  • საქართველოს ეროვნული საბჭო, წევრი (1917-1919)
  • საქართველოს ეროვნულ–დემოკრატიული პარტია, თავმჯდომარე (1921-1923)
  • საქართველოს ეროვნულ–დემოკრატიული პარტია, დამფუძნებელი (1917-)
  • ქართლ-კახეთის თავადაზნაურთა წინამძღოლი (მარშალი) (1916-1917)
  • ქართლ-კახეთის თავადაზნაურთა წინამძღოლი (მარშალი) (1913-1914)

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

ღლონტი თევდორე ზურაბის ძე

დ. აპრილის თვე, 1888. დაამთავრა ეკონომიური განყოფილება აწ არსებულ პეტროგრადის კომერციულ ცოდნათა ინსტიტუტში, სადაც საგანგებოდ მუშაობდა ს. ნ. პროკოპოვისის ხელმძღვანელობით.

ყმაწვილობიდანვე განსაკუთრებით ეტანებოდა პოლიტიკურ ეკონომიას და ჯერ კიდევ გიმნაზიელების წრეში განსაკუთრებულ ყურადღებას აქცევდა მის შესწავლას ჟელეზნოვის, ბოგდანოვის და ჩუპროვის საშუალებით.

1905-06 წლებში ხელმძღვანელობდა სამშობლო სოფელ ლანჩხუთში (გურია) მკითხველთა წრეებს, რომელიც დაარსდა სოც.-დემოკრატიულ ორგანიზაციის მიერ, სადაც პარტიის წევრად ირიცხებოდა. 1906 წელში ადმინისტრაციამ განდევნა სოფლიდან გაზეთებში თანამშრომლობისათვის. პირველად დაიწყო თანამშრომლობა რუსულ გაზეთებში, ქართულში კი პირველი ფელეტონი დაბეჭდა გაზეთ „ელვაში“ შემდეგი სათაურით: „დამარცხდება თუ არა მოძრაობა?“. პეტროგრადში, სადაც სპეციალურად შეისწავლა კლასიკური ეკონომიური მეცნიერება გატაცებული იყო ფრ. ლისტის მოძღვრებით და ქართულ ეკონომიკის შესწავლას მიჰყო ხელი. პეტროგრადში რამდენიმე ლექცია წაიკითხა კურსებზე სოფლის ეკონომიკაზე ევროპაში. იქვე თანამშრომლობდა ჟურნალ „ეკონომისტ როსიაში“ და მიწათმოქმედების სამინისტროსთან არსებულ სტატისტიკურ გამოცემებში, რომლის საპატიო თანამშრომლად ამ ჟამადაც ითვლება.

პეტროგრადიდანვე 1909 წლიდან დაიწყო თანამშრომლობა ქართულს გაზეთებში, წერდა აკადემიურ საგნებზე და თავის მონოგრაფიებს ათავსებდა ყველა მიმართულების გაზეთ-ჟურნალში. თავის ნაშრომები დაბეჭდა „ახალ გზა“-ში, „მერცხალში“, ჟურნალ „კოპერაციაში“, „კლდე“-ში და „სახალხო ფურცელში“. 1911 წლიდან სამშობლოში დაბრუნებისას პოლიტიკურ საკითხებზე წერამ დაუკავშირა სოციალისტ-ფედერალისთა პარტიას. 1913-14 წლიდან თანამშრომლობს მხოლოდ სოც.-ფედ. პრესაში, მოწვეულია „სახალხო საქმის“ მთავარ თანამშრომლად. არის სოც.-ფედ. პარტიის მთავარ გამგეობის წევრი, თავმჯდომარეა ტფ. კოოპერატივის „მეურნესი“ და წევრია ამიერ-კავკასიის საკოპ. კავშირის ზედამხედველი საბჭოსი. მონოგრაფიებში აღვნიშნავთ მხოლოდ რამდენიმეს: თავად-აზნაურობის მიწისმფლობელობა საქართველოში; გლეხკაცობის მდგომარეობა საქართველოში, „მუშა ქალი საქართველოში“, „ქალი და კოოპერაცია“, „აგრარული საკითხი საქართველოში“, „ქართველ ერის სტატისტიკა“, „რუსული იმპერიალიზმი საქართველოში“, „ეროვნული საკითხი და სოციალდემოკრატია“, „ომი და ფედერალიზმი“, „ერობა საქართველოში“. ავტორს მრავალი წერილი აქვს ირიგაციის, მელორაციის, კრედიტის, მუნიციპალურ და სახელმწიფოებრივ საკითხების შესახებ.

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

ნუცუბიძე შალვა ისაკის ძე

ბიოგრაფია

(დაიბადა 1 დეკემბერი, 1888)

გიმნაზია გაათავა ქალ. ქუთაისში 1906 წ. უნივერსიტეტი პეტროგრადში გაათავა 1910 წ. ფილოლოგ. ფაკულტეტი.

1911-13 წ. მუშაობდა ლეიპციგის უნივერსიტეტში. ამავე წლებში დასტამბა შრომა რუს. ენაზე „Теорія науки“  ჟურნ. „Вопр. фил. и техн.“

1917 წ. დაამთავრა სამაგისტრო გამოცდები და მიიღო უფლება პეტროგრადის უნივერსიტეტის პროფ.-დეკანატობისა. 1918 წ. მოწვეულ იქნა სახელმწიფო უნივერსიტეტში ფილოსოფიის კათედრაზე. პოლიტიკური მოღვაწეობა დაიწყო 1904 წ. ს. დემოკრატ. პარტიაში. 1908 წ. კითხულობდა საჯარო ლექციებს მარქსიზმის ფილოსოფიაზე.

1911 წ. დაშორდა პოლიტიკურ წრეებს. ეწეოდა მხოლოდ აკადემიურ მუშაობას. 1915 წ. დაიწყო მუშაობა ს. ფედერალისტთა პარტიაში. 1917 წ. არჩეული იყო სრულიად რუსეთის, ეროვნულ სოციალ. პარტიების ცენტრალ. საბჭოში, რომლის წარმომადგენელი იყო „დემოკრატიულ თათბირზე“ პეტროგრადში, სადაც მთელი რუსეთის ეროვნებათა დეკლარაცია გამოაქვეყნა. ამავე ეროვნულ ფრაქციების პრეზიდიუმში იყო „რესპუბლიკის დროებით საბჭოში“. ამჟამად ს. ფ. მთავარ კომიტეტის წევრია.

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

თაყაიშვილი ექვთიმე სიმონის ძე

დაიბადა 5 იანვარი, 1863, სოფელ ლიხაური, ოზურგეთის მაზრა, გურია – გ. 21 თებერვალი, 1953. ქართველი. ისტორიკოსი, არქეოლოგი.  საზოგადო მოღვაწე. მართლმადიდებელი ეკლესიის წმინდანი. ეროვნულ-დემოკრატი

ქუთაისის გიმნაზიის დამთავრების შემდეგ შევიდა პეტროგრადის უნივერსიტეტში და დაამთავრა ისტორიულ-ფილოლოგიური ფაკულტეტი 1887 წელს.

იყო ჯერ მასწავლებლად, შემდეგ გამგეთ ტფილისის სათავად-აზნაურო სკოლისა, შემდეგ ისტორიის და ლათინური ენის მასწავლებლად ტფილისის ქალთა მეორე და ვაჟთა მეექვსე გიმნაზიებში. ახლა არქეოლოგიის პროფესორია ტფილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტისა და აქვს მინიჭებული ამავე უნივერსიტეტის საბჭოსაგან ხარისხი მოძღვართ მოძღვრობისა ანუ დოქტორობისა […] მონაწილეობას იღებდა ყველა ქართულ კულტურულ დაწესებულებაში.

დამაარსებელია საქართველოს საისტორიო და საეთნოგრაფიო საზოგადოებისა, რომლის თავმჯდომარეთ ითვლება დღიდან დაარსებისა (1907 წ.). წევრია მრავალ სამეცნიერო და საქველმოქმედო საზოგადოებისა, იყო მდივანი მოსკოვის საარქეოლოგო საზოგადოების კავკასიის განყოფილებისა, ეხლა არის საპატიო წევრი იმავე განყოფილებისა. ნამდვილი წევრია კავკასიის საისტორიო და საარქეოლოგიო ინსტიტუტისა. მას ეკუთვნის მრავალი შრომანი და გამოცემანი ქართულს და რუსულს ენაზედ (ცალკე ჩამოთვლა ბევრს ადგილს დაიჭერს). ორი მისი შრომა დაჯილდოვებულია ოქროს მედლებით. ერთი რუსეთის სამეცნიერო აკადემიის მიერ, მეორე რუსეთის საარქეოლოგიო საზოგადოების მიერ.

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი