ჯავრიშვილი კონსტანტინე ტარიელის ძე

(დ. 16 ენკენისთვე, 1886, ქ. თბილისი.).

1905 წელს ათავებს თბილისის პირველ გიმნაზიას და იურიდიულ ფაკულტეტზე მოსკოვის უნივერსიტეტში შედის.

ჯერ კიდევ გიმნაზიაში ყოფნის დროს მონაწილეობას იღებს მოსწავლე ახალგაზრდათა რევოლიუციონურ გამოსვლებში.

905 წელშივე შედის სოც.-რევ. პარტიაში და მუშაობს თბილისის პარტიულ სამხედრო ორგანიზაციაში. ხსენებულ ორგანიზაციაში მუშაობისთვის ატუსაღებენ 1906 წლის თიბათვეში და 126 მუხლ. I ნაწილის სისხლ. სამართლ. დებულ ძალით აძლევენ სამართალში. თბილისის სამოსამართლო პალატა ყოველივე უფლება-ღირსების ჩამორთმევით უვადოთ ასახლებს მას ციმბირში.

1907 წლის შემოდგომაზე, როდესაც ეტაპით მიჰყავდათ ციმბირში, გზიდან გამოიპარება და არა ლეგალურად იწყებს ცხოვრებას და მასთან პარტიაში მუშაობას განაგრძობს ქ. ბაქოს განსაკუთრებით კასპიის ზღვის სავაჭრო ფლოტის მეზღვაურთა შორის. მათი არალეგალურ საპროფესიო კავშირის დაარსების შემდეგ, კ. ჯავრიშვილს ირჩევენ მეზ. კავშირის მდივნათ და ბეჭდვითი ორგანოს „Морская волна“ რედაკტორად.

1912 წლის ზაფხულში კ. ჯავრიშვილს ატუსაღებენ და ციმბირში გზავნიან, სადაც 1912-1914 წელიწადის ბოლომდინ უხდება კრასნოიარისა და ენისეის ციხეებში ჯდომა და სამართალში აძლევენ 1907 წელს ციმბირიდან გაქცევის გამო. კრასნოიარის საოლქო სასამართლოს გადაწყვეტილებით, 1913 წლის „უკაზის“ ძალით, ანთავისუფლებენ მაღაროებში მუშაობიდან, რადგან 21 წლის არ იყო, როდესაც ციმბირიდამ გაიქცა და ხელმეორედ ასახლებენ მიჩენილ ადგილებში.

1908 წლის შემოდგომაზე საზღვარგარეთ მიდის და პარიზის უნივერსიტეტში ისტორიის და სოციოლოგიის ლექციებს უსმენს. იმავე დროს პარტიაში მუშაობასაც განაგრძობს: სოც.-რევ. პარტიის დამხმარე და ხელშემწყობ პარიზის ჯგუფის მდივნათ არის არჩეული. ავადმყოფობა აიძულებს შვეიცარიაში გადასახლდეს იგი, სადაც ორი წელიწადი რჩება და სანატორიუმში ექიმობს და ხანგამოშვებით მიდის პარიზს სამაცადინოთ. 1911 წელს რუსეთს მიემგზავრება და ხელახლა იწყებს პარტიულ მუშაობას ბაქოში და ამასთან ერთათ თანამშრომლობს ადგილობრივ ლეგალურ პრესაშიაც.

ენისეის გუბერნიის მინუსინის მაზრისა და თვით ქ. მინუსინსკში ცხოვრების დროს სხვა გადასახლებულებთან ერთათ (ნ. ი. ბიხოვსკი, ვ. კ. მიროვი, მ. ი. ხაჩატუროვი და სხვ.) მუშაობს კოოპერატიულ სფეროში: კოოპერატივთა კავშირის გამგეობის წევრი და მდივანია. თებერვლის რევოლიუციის დროს სოც.-რევ. პარტიის წარმომადგენელია ადგილობრივ თავდაცვის კომიტეტში. ციმბირიდან წამოსვლის შემდეგ უმთავრესად პეტროგრადში მუშაობს მთავარ საადგილ-მამულო კომიტეტში და იმავე დროს როგორც წევრი-რედაკტორი გლეხთა დეპუტატების საბჭოსთან ე. კ. ბრეშკოვსკის ქალის თავმჯდომარეობით დაარსებულის „ბეჭდვითი კაბინეტისა“.

შრომები
ტ. ჯავრიშვილის კალამს ეკუთვნის პარტიულ და საბჭოთა ორგანოებში გაფანტული მრავალი წერილები. სამშობლოში დაბრუნებისას პარტიულ ორგანოს „Дħло народа”-ს რედაკტორად იყო.

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

გობეჩია იოსებ პავლეს ძე

(დ. 1879, ქ. ქუთაისი). პარლამენტის წევრი.

კლასიკურ გიმნაზიას ათავებს და ადესის უნივერსიტეტის მათემატიკურ ფაკულტეტზე მიდის.

1901 წელს სტუდენტთა მოძრაობაში მონაწილეობისათვის დაატუსაღეს ადესაში და ადმინისტრაციული წესით ასახლებენ სამშობლოში.

ამავე წელს ქუთაისში ერთ კრებაზე საქართველოს რუსეთთან შეერთების 100 წლის შესრულების იუბილეის გადახდის გამო საპროტესტო სიტყვის წარმოთქმისათვის მეორედ ატუსაღებენ და საქმე შინაგან მინისტრის სეპიაგინის ხელში გადადის. შემდეგ კვალად ადესაში ასახლებენ პოლიციის ზედამხედველობის ქვეშ, მაგრამ უნივერსიტეტში შესვლის უფლება კი არა აქვს. 1902 წელს უფლებას აძლევენ უნივერსიტეტში შესვლისას.

ამ ხანებში ეყრება საფუძველი გამოჩენილ რევოლიუციონერის ლებედინსკის (ლებედინსკი 1908 წელს სიკვდილით დასაჯეს პეტროგრადში – იტალიელ კორესპოდენტის კალვინოს გვარით; ხსენებული ლებედინსკი ლ. ანდრეევსა ჰყავს გამოყვანილი ვერნერის გვარით მოთხრობაში: „Разсказъ о семи повъшенныхъ“) . მეთაურობით სტუდენტთა მოძრაობის ხელმძღვანელ კომიტეტს, რომლის მთელ შემადგენლობას 1904 წელში ატუსაღებენ ჟანდარმები და მათ რიცხვში გობეჩიასაც.

ერთი წლის ციხეში ყოფნის შემდეგ ანთავისუფლებენ და უბრუნდება კვალად კავკასიას და მხურვალე მონაწილეობას იღებს სოციალისტ-რევოლიუციონერთა პარტიის ახლად აღორძინებულ ორგანიზაციათა მუშაობა-განმტკიცებაში.

ეს დრო იყო რუსეთის პირველი რევოლიუციისა 1905-06 წლები.

ალიხანოვის ცეცხლითა და მახვილით გამოლაშქრება აიძულებს გობეჩიას არალეგალურ ნიადაგზე გადასვლას და მებრძოლი რაზმის ორგანიზაციის მოწყობას. პარტიის დადგენილებით ეს რაზმი ახდენს ტერორისტული აქტებს (ალიხანოვზე-ქუთაისში, კეღამოვზე-ზუგდიდში, მარტინოვზე-თბილისში და სხვ.)

როგორც ამიერ-კავკასიის ს. რ. პ. საოლქო კომიტეტის წევრი, 1906 წლის დამლევს, კომიტეტისავე დადგენილებით მესამე პარტიულ საბჭოს ყრილობას ესწრება ფინლიანდიაში (იმატრაში). 1907 წელს კი მეორე სათათბიროს მოწვევის წინ თბილისიდან ირჩევენ დელეგატათ ტამერფოსში მოწყობილ პარტიულ მეორე ყრილობაზე დასაწრებლად. დაბრუნებისას თბილისში სხვისი გვარით იჭერენ და ასახლებენ თბილისიდან მ-ძეს გვარით მიდის ადესაში და უნივერსიტეტის რეკტორის პეტრიაშვილის დახმარებით უნივერსიტეტში შედის მეოთხე კურსზე.

1908 წელს თავისი ნამდვილი გვარით ათავებს უნივერსიტეტს, ხოლო ქალაქში სხვა გვარით სცხოვრობს, გამოცვლილი გვარითვე უკითხავს ლექციებს ასტრონომიიდან და მათემატიკიდან სახალხო მასწავლებელთ ქ. ხერსონში. ამავე დროს თბილისის სამხედრო სასამართლოს დადგენილების გამო მას დაეძებს დასაჭერად პოლიციის დეპარტამენტი.

მიუხედავათ ამისა 1909-11 წ.წ. ბაქოში სცხოვრობს, მუშათა პროფესიონალურ კურსებზე და სახალხო უნივერსიტეტში კითხულობს ლექციებს ასტრონომიიდან. ამ ხანებში გამოდის ბაქოში ქართულ ენაზე პარტიული ორგანო „მარცვალი“ და რედაქციის კოლეგიის წევრთა თავის ძმა ვლადიმერთან (ისიც არალეგალურად სცხოვრობდა) და გიგა ჯუღელთან (კატორღაში გარდაიცვალა) ერთად.

ს. რ. პ. ცენ.-კომ. დავალებით პარიზიდან რამდენიმე ამხანაგი ჩამოდის ბაქოში. ძლიერდება სოც. რევ. პარტიის მუშაობა, არც ჟანდარმებს სძინავთ სამაგიეროდ, შეიტყობენ მის ვინაობას და იძულებული ხდება საზღვარ-გარედ გაიქცეს.

სახელგანთქმული ვარსკვლავთმრიცხველი ფლამარიონის შემწეობით ერთ წელიწადს მუშაობს პარიზის ობსერვატორიაში, მაგრამ მატერიალური ხელმოკლეობა აიძულებს შესწყვიტოს მუშაობა მეცნიერების ამ დარგში და გრენობლის საპოლიტეხნიკუმო ინსტიტუტში შედის, რომელსაც ინჟენერ-ელეკტრო-ტეხნიკის ხარისხით ათავებს და პარიზში განაგრძობს მუშაობას როგორც ინჟენერი; მაგრამ აი დაჰკრა დიდმა ზარმა – რუსეთის დიდი რევოლიუცია საშვალებას აძლევს მიატოვოს უცხოეთი და დაბრუნდეს რუსეთში. პეტერბურგში ჩამოსვლისთანავე კერენსკის დროებითი მთავრობა კავკასიის ფრონტის სამხედრო კომისრად ნიშნავს. საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ ირჩევენ თავჯდომარეთ სოც.-რევ. საპარლამენტო ფრაქციისა და წევრად საქართველოს სოც.-რევ. პარტიის ცენტრალურ კომიტეტისა.

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

გობეჩია ივანე პავლეს ძე

(დ. 10 დეკემბერი 1881, ქ. ქუთაისი). ნაფიცი ვექილი, სოციალისტ-რევოლიუციონერი.

განათლება მიიღო პეტერბურგის უნივერსიტეტში, სადაც გაათავა იურიდიული ფაკულტეტი.

სოციალისტ-რევოლიუციონერთა პარტიაში მუშაობა დაიწყო ქ. პეტერბურგში 1902 წელს. უმთავრესად პარტიულ მუშაობას აწარმოებდა მუშათა ორგანიზაციებში.

1904 წლიდან 1909 წლამდე განიცადა სხვა და სხვა გვარი ადმინისტრატიული შევიწროვებანი: გაჩხრეკა, ციხეში ჯდომა, გამოძიება ბრალდების წამოყენებით (126 მ. სისხ. სმ-ლებ.), ეტაპი და სხვა.

უნივერსიტეტის გათავების შემდეგ 1910 წელს ჩაიწერა ნაფიცი ვექილის თანაშემწეთ ქ. ქუთაისში და, როგორც ვექილმა-დამცველმა, მონაწილეობა მიიღო ბევრ პოლიტიკურ პროცესებში (მაგალითად: ზოტიკე ჩიქვილაძის, მელიტონ გობეჩიას და სხვა პროცესი).

იყო მეორე სახელმწიფო სათათბიროს სოც. რევოლუციონერთა ფრაქციის მდივნის თანაშემწე.

მონაწილეობს მესამე პარტიულ ყრილობის მუშაობაში ქ. მოსკოვში, როგორც ქუთაისის გუბერნიის პარტიულ ორგანიზაციების დელეგატი.

1917 წელს ქუთაისის ქალაქის საბჭომ აირჩია დელეგატათ პეტერბურგის დემოკრატიულ თათბირზე დასასწრებლათ.

1917 წლის თებერვლის რევოლიუციის პირველ დღეებიდანვე ასრულებდა უკანასკნელ დრომდე სხვა და სხვა თანამდებობას: იყო ქუთაისის საგუბერნიო აღმასრულებელ კომიტეტის თავმჯდომარის მოადგილეთ, ქუთაისის მუშათა და ჯარისკსცთა საბჭოს თავმჯდომარის ამხანაგათ, კავკასიის ჯარის მხარის საბჭოს წევრი, ქ. ქუთაისის საბჭოს თავმჯდომარის ამხანაგი და ქუთაისის გუბერნიის კომისრათ.

1917 წლის განმავლობაში იყო არჩეული ქუთაისის გარნიზონის მიერ დელეგატათ კავკასიის ჯარის პირველს და მეორე ყრილობაზე დასასწრებლათ.

იხ. სტალინური სიები საქართველოდან

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

შენგელაია ლეო ანდრიას ძე

დ. 1887, სოფ. ომუჯში (ზუგდ. მაზრა). იურისტი. საქართველოში მომქმედ სოციალისტ-რევოლიუციონერთა პარტიის ცენტრალური კომიტეტის თავმჯდომარე.

განათლებით იურისტი,  გიმნაზია გაათავა ექსტერნათ. შემდეგ შევიდა იურიდიულ ფაკულტეტზე. სოც. რევ. პარტიაში მუშაობს 1908-09 წ. იჯდა რუსეთის სხვა და სხვა ციხეებში.

ბრალს სდებენ პარტიის წევრობაში. ხელმძღვანელობს პარტიულ პრესას. სწერს სხვა და სხვა ფსევდონიმით. 1917 წელს დაარსა სხვა ამხანაგებთან ერთად „თავისუფალი გიმნაზია“, რომლის გამგეთ არის დღესაც. არის სოც. რევ. პარტიის ცენტრალური ორგანოს „შრომის“ რედაქტორი.

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

ფაჩუაშვილი მიხეილ ლუარსაბის ძე

ბიოგრაფია

(დ. 2 აგვისტო, 1886, სოფ. მაღლაკი (ქუთ. მაზრ.)).  საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრი  (სოციალისტ-რევოლუციონერი).

პირველ დაწყებითი სწავლა მიიღო იმავე სოფლის სამრევლო შკოლაში. 1906 წელს დაასრულა ქუთაისის სამოქალაქო სასწავლებელი და მასთან არსებული პედაგოგიური კურსები.

1907 წლის მარტიდგან დაიწყო სახალხო მასწავლებლობა. მსახურობდა ს. ბასილეთში (ოზურ. მაზრ.), საჩხერეში (შორაპ. მაზ.), მაღლაკში (ქუთ. მაზ.). 1914 წელს გამოცთის საშვალებით შეიძინა უმაღლესდაწყებითი სასწ. მასწავლებლის წოდება. ამის შემდეგ სხვა და სხვა ადგილებზე მსახურებდა უმაღლეს დაწყებით სასწავლებლებში (ართვინი, სუფსა, ლანჩხუთი). უკანასკნელათ 1917 წელს მოწვეულ იქმნა ქუთაისის უმაღლეს დაწყებით სასწავლებლის მასწავლებლათ, სადაც დღემდის ირიცხება სამსახურში.

მ. ფაჩუაშვილი

წყარო:საქართველოს ეროვნული არქივი

კაკაბაძე ილია პავლეს ძე

კაკაბაძე ილია (ილიკო) პავლეს ძე  – დაიბადა 1869, სოფელი კუხი, ქუთაისის მაზრა.

სწავლა განათლება მიიღო ქუთაისის ქუთაისის კლასიკურ გიმნაზიაში. გიმნაზიიდან იძულებული იყო ადრე გამოსულიყო, რადგან უსახსრობა სწავლის გაგრძელების ნებას არ აძლევდა. შემდგომ ამისა მან მიყო ხელი თვითგანვითარებას. თანამშრომლობდა ჟურნალ გაზეთებში: კვალში, ცნობის ფურცელში, შრომაში და სხვა.

გიმნაზიიდან გამოსვლისთანავე მან დაიწყო მუშაობა ჭიათურაში შავი ქვის მრეწველობაში. ევროპის ბაზრის და საერთოდ ეკონომიურ პირობების გასაცნობათ ის 1902 წელს გაემგზავრა საზღვარგარეთ.

გიორგი ზდანოვიჩთან ერთად ღებულობდა მხურვალე მონაწილეობას მრეწველთა საბჭოს დაარსებაში. მრეწველთა საბჭოს წევრათ ითვლებოდა 12 წელიწადი. 1918 წ. არჩეულია ქუთაისის ქალაქის ხმოსნად. როცა საქართველოში „მესამე დასი“ გაჩნდა – მასთან დაიკავა დამოკიდებულება, მხოლოთ შემდეგ როცა სავსებით ჩამოყალიბდა „მესამე დასის“ მსოფლმხედველობა, გასწყვიტა მასთან კავშირი და იზიარებდა ლავროვ-მიხაილოვსკის მოძღვრებას. 1900 წლიდან ის მუშაობს უფრო გიორგი ზდანოვიჩთან.

1904 წლიდან ითვლება სოციალისტ-რევოლიუციონერთა საბჭოს წევრათ და გულმოდგინე მონაწილეობას პარტიულ მუშაობაში. ამავე წელს ილიკო არდიშვილთან ერთად დაარსა პარტიული ორგანიზაციები ჭიათურაში და ყვირილაში. ის იყო ჭიათურის წითელი რაზმის ერთი ხელმძღვანელთაგანი.

1907 წელს ის დაიჭირეს ჟანდარმებმა და მოათავსეს ჭ. ციხეში. ციხიდან განთავისუფლების შემდეგ ის 1907 და 1908 წლებში იმალებოდა, რადგან მას სდევნიდა ცნობილი ბოქაული კედია. 1914 წელს მისი ბინა რამდენიმეჯერ იქმნა გაჩხრეკილი. მას ბრალდებოდა ჭიათურაში და ბაქოში გაფიცვების მოწყობა და გაფიცულ მუშებისათვის დახმარების აღმოჩენა. ქუთაისის ჟანდარმერია მას გადასახლებით ემუქრებოდა, მაგრამ ისე მოახერხა რომ პირობით განთავისუფლებული იქმნა. რევოლიუციის დაწყების შემდეგ განუწყვეტლივ ეწევა პარტიულ მუშაობას.

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

თევზაძე ილია მოსეს ძე

(ავტობიოგრაფია)

დავიბადე 6 თებერვალ, 1881, სოფ. მუხაყრუა, ქუთაისის მაზრა, მედავითნე მოსე ლაზარეს ძე თევზაძის ოჯახში.  ჩემს მშობლებს – მოსე ლაზარეს ძეს და პარასკევა ნიკოლოზ უღელიძის ასულს, რომლებიც ეხლა ცოცხალი არ არიან – ჰყავდა რვა შვილი: ხუთი ვაჟი და სამი ქალი. მიუხედავათ მათი სიღარიბისა, მათ ყველა შვილებს მიაღებინეს შესაფერი განათლება.

1887 წელს მე მიმაბარეს ქუთაისის სასულიერო სასწავლებელში, სადაც სწავლა დავამთავრე 1896 წელს

1899 წელს მე მიმიღეს ქუთაისის სასულიერო სემინარიაში, სადაც მე ვმეცადინეობდი იქ არსებულ მესამე დასელების მოწაფეთა წრეებში. მივიღე სემინარიაში სამჯერ მომხთარ არეულობაში აქტიური მონაწილეობა. 1903-1904 წლებში სემინარიაში მომხთარ არეულობის გამო მე სხვა აქტიურ მონაწილეებთან ერთათ სავსებით დათხოული ვიყავი სემინარიიდან და თითქმის ერთი წელიწადი დავრჩი სასწავლებლის გარეშე. ამ დროის განმავლობაში მე დავუახლოვდი სოციალისტ-რევოლიუციონერთა პარტიას და ამ პარტიაში დავიწყე აქტიური მუშაობა. 1904 წელს მე მიმიღეს თბილისის სასულიერო სემინარიაში, სადაც მე მივიღე აქტიური მონაწილეობა იქ მომხთარ არეულობაში, რის გამოც მე სხვებთან ერთათ დათხოულ ვიყავი სემინარიიდან ეგრეთ წოდებული „волчій“ ბილეთით.

1905 წელს მე დავინიშნე სოფ. დაფნარის, ქუთაისის მაზრა, სამრევლო სკოლის მასწავლებლათ, მაგრამ რადგან თბილისის სემინარიის ყოფილმა რექტორმა არქიმანდრიტმა ნიკანდრემ ჩემს შესახებ შეადგინა ქაღალდი, სადაც ის „ანარქისტს“ და „ბომბისტს“ მიწოდებდა და დაუგზავნა პროკურატურას და ჟანდარმერიას, მე იძულებული გავხთი დამეწყო არა ლეგალური ცხოვრება.

სოციალისტ-რევოლიუციონერთა პარტიაში მე ვიყავი არჩეული საგუბერნიო კომიტეტის წევრათ და ვმუშაობდი არალეგალურათ თბილისში, ქუთაისში, ჭიათურაში, ფოთში, ოზურგეთში, ბაღდათის და სამტრედიის რაიონებში და სხვ.

1905 წელს რევოლიუციის დროს მე ვიყავი არჩეული სოციალისტ-რევოლიუციონერთა პარტიის, წითელი რაზმის ხელმძღვანელათ და ვმოქმედებდი ბაღდათის რაიონში წიფის მიმართულებით.

ცნობილი ალიხანოვის დამსჯელი ექსპედიციის მოქმედებისა და რეაქციის გაძლიერების შემდეგ ჩემი კავკასიაში ცხოვრება ყოვლად შეუძლებელი შეიქნა. 1906 წ. მე გავემგზავრე რუსეთისაკენ და იმავე წელს მიღებულ ვიყავი ყაზანის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტზე. უნივერსიტეტში ყოფის დროს მე ვმუშაობდი სოციალისტ-რევოლიუციონერთა პარტიაში და სტუდენტთა სხვა და სხვა ორგანიზაციაში: ვიყავი არჩეული კურსის „სტაროსტათ“, კავკასიის სათვისტომოს თავმჯდომარეთ, შემდეგ კი ქართველთა სათვისტომოს თავმჯდომარეთ და სხვ. ჟანდარმერიამ არც იქ მომასვენა: რამდენიმეჯერ გამიჩხრიკეს ბინა, წამართვეს წიგნები და ბარათები და შემდეგ დაჭერაც მომინდომეს, რის გამოც ექვსი თვე სიზრანში ვცხოვრობდი არალეგალურათ.

1907 წელს მე დავესწარი სოციალისტ-რევოლიუციონერთა პარტიის ლონდონის ყრილობას, როგორც ქუთაისის გუბერნიის ორგანიზაციების მიერ არჩეული, სწორეთ იმ ყრილობას, რომელსაც მოყვა აზეფის გაცემა.

1910 წელს მე დავამთავრე იურიდიული ფაკულტეტი ყაზანის უნივერსიტეტში, იმავე წლის 6 ენკენისთვეს მე დავინიშნე ქუთაისის საოლქო სასამართლოში მოსამართლის თანამდებობის უმცროს კანდიდატათ. 1911 წლის 16 აგვისტოს გადავედი ქუთაისის სახაზინო პალატაში, სადაც ვმსახურობდი 1914 წლის 25 იანვრამდის. ამ ხნის განმავლობაში მე მივიღე „ტიტულიარნი სოვეტნიკობა“ და კიდევაც შევირთე (30 კვირიკობისთვეს 1913 წელი) ცოლი – თამარ დავით ლუკაშვილის ასული: ეხლა მყავს ორი ვაჟი და ერთი ქალი.

1914 წლის 4 თებერვალს მე ჩავერიცხე ნაფიც ვექილთა წოდებაში ნაფიცი ვექილის თანაშემწეთ და გადავესახლე სამუშევრად დ. სამტრედიაში, სადაც ვიყავი სოციალისტი რევოლიუციონერთა პარტიის სამტრედიის რაიონის კომიტეტის თავმჯდომარეთ.

1917 წლის მარტში, როდესაც მოხთა რუსეთის რევოლიუცია, მე ვიყავი არჩეული სამტრედიის რაიონის კომისარიატში, რომელმაც აჰყარა იარაღი ყველა პოლიციელებს და ჟანდარმებს და ჩაიბარა საქმეები. აგრეთვე არჩეული ვიყავი სამტრედიის აღმასრულებელი კომიტეტის თავმჯდომარის ამხანაგათ შემდეგ კი სამტრედიის რაიონის კომისრად. იმავე წლის მარტში მე ამირჩიეს დასავლეთ საქართველოს სახალხო მასწავლებელთა კავშირის მთავარ გამგეობის წევრათ და მოლარეთ.

1917 წელს კვირიკობისთვეში მე გადმოვესახლე ქუთაისში, სადაც არჩეული ვიყავი: ქუთაისის საგუბერნიო აღმასრულებელი კომიტეტის თავმჯდომარის მოადგილეთ, ქუთაისის სამაზრო აღმასრულებელი კომიტეტის თავმჯდომარის ამხანაგათ, ქუთაისის სამაზრო საადგილ-მამულო კომიტეტის თავმჯდომარეთ, ქუთაისის საგუბერნიო საადგილ-მამულო კომიტეტის წევრათ, ქალაქის თვითმართველობის საბჭოს ხმოსნათ და სოციალისტ-რევოლიუციონერთა პარტიის საგუბერნიო კომიტეტის წევრათ. აგრეთვე არჩეული ვიყავი სამტრედიის ქალაქის თვითმართველობის ხმოსნათ.

1917 წელს ენკენისთვეში არჩეული ვიყავი ქუთაისის ქალაქის თვითმართველობის გამგეობის წევრათ, ხოლო იმავე წლის ნოემბერში კი ქალაქის თავის ამხანაგათ.

საქართველოში მომქმედ სოციალისტ-რევოლიუციონერთა პარტიის პირველი ყრილობის მიერ მე არჩეული ვიყავი პარტიის ცენტრალურ კომიტეტის წევრათ, 1918 წლის 15 წიფობისთვეს კი არჩეულ და დამტკიცებულ ვიყავი საქართველოს პარლამენტის წევრათ. 17 წიფობისთვეს 1918 წლის მე მომანიჭეს ნაფიცი ვექილის წოდება.

23/X – 1918 წელი

პარლამენტის წევრი ილია მოსეს ძე თევზაძე.

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

ვასილი ნესტორის ძე ბარბაქაძე

დაიბადა 15 მარტი, 1884, სოფელი მუხუროში ქუთაისის გუბერნიაში.  ქართველი.  რევოლიუციონერი. 

სწავლა მიიღო სოფლის სამრევლო შკოლაშიდ, ხელობით მუშაა რკინის გზისა, მექვაბე.

მუშაობდა 1899 წლიდგან სოციალ დემოკრატიულს პარტიაშიდ ვიდრე 1903 წლამდის. მემრე ს. რევოლიუციონერთა პარტიაშიდ იღებდა ყველა დემონსტრაციებშიდ მონაწილეობას და აგრეთვე ყველა გაფიცვებშიდ. აქტიურს მონაწილეობას გაფიცვაშიდ მოქმედებისათვის იყო დათხოვილი 1905 მთავარ რკინის გზის სახელოსნოდგან.

აგრეთვე იღებდა ყოველივე კოპერატივების დაარსებაშიდ მონაწილეობას და 1917 იქმნა არჩეული კახეთის რკინის გზის მუშათა მოსამსახურეთაგან წევრათ ცენტრალურ კომიტეტშიდ.

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

აბაკელია იოსებ კონსტანტინეს ძე

  (ავტობიოგრაფია)

(დ. 2 მარტი, 1882, ქუთაისი – გ. 1938)  ფტიზიატრი, საქართველოს პარლამენტის პრეზიდიუმის წევრი პირველ დაწყებითი სწავლა ქუთაისის კლასიკურ გიმნაზიაში მიიღო რომელიც 1903 წელს დაამთავრა და ნოვოროსიის სახელმწიფო უნივერსიტეტის საექიმო ფაკულტეტზე შევიდა.

1903 წელს სოციალისტ-რევოლიუციონერთა პარტიაში იწყებს მუშაობას ქ. ოდესაში და ნოვოროსიის უნივერსიტეტის ხსენებულ პარტიის სტუდენტთა ფრაქციის კომიტეტის და პერესიპის მუშათა რაიონის წევრად ითვლება.

1905 წელს რუსეთის პირველი რევოლიუციის დროს მხურვალე მონაწილეობას იღებს მოძრაობაში და არა ერთი და ორი ებრაელი მსხვერპლი გადაარჩინა „რუსთა კავშირის“ გახულიგანებულ და გამხეცებულ ბრბოს, როდესაც მეზღვაურთა დამცველ რაზმს მეთაურობდა ოდესაში.

1906 წელს ნოვოროსიის უნივერსიტეტის ცენტრალურ ორგანოს წევრად ამოირჩიეს.

1907 წლის 4 ნოემბერს დაატუსაღეს ოდესაში და 21 თვეს იჯდა ციხეში. /Въ одиночное заключеніе/. სხვებთან ერთად სისხ. სამ. 102 მუხლის ძალით გაასამართლა სამხედრო-საოლქო სასამართლომ და უდანაშაულოდ იცნო იგი. ციხიდან გამოსვლისას ოდესის გრადონაჩალნიკმა ტოლმაჩოვმა აუკრძალა ოდესის საზღვრებში ცხოვრება და განდევნილი იქმნა.

ოდესიდან მიდის ბედის საძიებლად-უნივერსიტეტში შესასვლელად სხვა ქალაქებში, მაგრამ ისევ ტოლმაჩევის საიდუმლო მიწერილობის წყალობით უნივერსიტეტის კარები დახშული შეიქნა მისთვის კიევსა და ხარკოვში, მხოლოდ 1909 წელს შევიდა მოსკოვის უნივერსიტეტის საექიმო ფაკულტეტზე პროფ. ტარასევიჩისა და დიოშინის თავდებობით და იმავე წლის გიორგობის თვეში ხელ-მეორედ დაიჭირეს და ხუშჩევის პოლიციის ნაწილში მოათავსეს. ქრისტეშობისთვის ბოლო რიცხვებში, შიმშილის გამოცხადების შემდეგ, გაანთავისუფლეს.

1910 წლის მარტში გადაასახლეს ციმბირში, მაგრამ რეკტ. მანუილოვისა და სტუდენტთა შუამდგომლობით ადმინისტრაციამ გააუქმა თავის დადგენილება.

1911 წელს დაამთავრა საექიმო ფაკულტეტი. უნივერსიტეტის დასრულების შემდეგ, როგორც ექიმი, გურიაში (ოზურგეთის მაზრაში) მუშაობდა.

1913 წლის დასასრულს ფინლიანდიას გაემგზავრა სახელმწიფო სანატორიუმ „ხალილა“-ში, სადაც სპეციალურად შეისწავლა გულმკერდის ავადმყოფობა (უმთავრესად ჭლექი) და სანატორიუმის საქმის სასურველ ნიადაგზე დაყენება. იქვე დაწერა შრომა რუსულ ენაზე: „Къ вопросу о роли трахеобронхіальныхъ железъ при туберкулезной инфекціи и о возможной локализаціи первичнаго гнħзда“.

1914 წელს მობილიზაციის დროს სამხედრო სამსახურში გაიწვიეს და უფროს ექიმად დანიშნეს მე 20 არტილერიის პარკის ბრიგადაში.

7 თვეს იყო კავკასიის ფრონტზე (სარაყამიშთან ბრძოლის დროს); 4 თვეს გალიციაში, 11 თვეს ჩრდილოეთის ღვინის ფრონტზე და 10 თვეს-სამხრეთ-დასავლეთის ანუ ბროდის ფრონტზე.

რევოლიუციის დროს იყო მე 11 არმიის სამხედრო-რევოლიუციონურ კომიტეტის წევრი და რწმუნებული იმავე არმიის კომისარისა, და სამხრეთ-დასავლეთის სანიტარულ საბჭოთა საბჭოს წევრი.

1918 წლის 8 თებერვალს დაბრუნდა სამშობლოში ქ. თბილისს და იმ დღიდანვე გაორკეცებული ენერგიით შეუდგება პარტიულ და საზოგადოებრივ სარბიელზე მუშაობას. ჩამოსვლისათანავე პარტიულ კონფერენციაზე ირჩევენ სოც.-რევ. ამიერკავკასიის საოლქო კომიტეტის წევრად, სადაც თავმჯდომარის ამხანაგად იყო.

დღიდან ამიერკავკასიის დამოუკიდებლობის გამოცხადებისა გაჩნდნენ პარტიაში ისეთი ხალხი, რომელნიც წინააღმდეგი იყვნენ რუსეთიდან ყოველგვარ გამოყოფისა; გაჩნდა ორი მიმდინარეობა: ერთი, რომელიც უწევდა რა ანგარიშს თანამედროვე პირობებს, უპირატესობას აძლევდა გამოყოფას იმ მიზნით, რომ ამიერკავკასიაში მაინც შეგვენარჩუნებინა დემოკრატიას დიდი რევოლიუციის მონაპოვარი და, მეორე კი ყველაფერსა სწირავდა ბოლშევიკურ რუსეთის სამსხვერპლოს. აი, სწორედ პირველ ჯგუფში სხვებთან ერთად დიდ მუშაობას ეწეოდა ი. აბაკელია, რომელთაც თავი მოიყარეს გაზ. „Дħло Народа“-ს გარშემო.

არა ნაკლები შრომა მიუძღვის საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადებიდან სამშობლოს საკეთილდღეოდ მოღვაწეობაში.

ამ ხანებში შესდგა სოც.-რევ. პარტიის საქართველოში მოქმედ ორგანიზაციათა კონფერენცია, რომელზედაც ცენტრალურ კომიტეტის წევრად ამოირჩიეს.

წყარო: ავტობიოგრაფია საარქივო მასალების მიხედვით