ლორია ფილიპე გლახუნის ძე

ავტობიოგრაფია

(დ. 19 მარიამობისთვე, 1878, სოფელი „ნოღაში“ (საჯევახოს მხარე აღმოსავლეთ გურიის საზღვრებთან). ქუთაისის მაზრა, ქუთაისის გუბერ.). ქართველი. თფილისის ტრამვაის მოსამსახურე სადგურის უფროსის თანაშემწე. საქართველოს ეროვნულ საბჭოს წევრი 

თფილისის მისამართი (ადრესი) მეთორმეტე სამილიციო ნაწილი, შერემეტიევის ქუჩა. სახლი. სახლი 40 ნომერი (დიდუბეში) ფ. გ. ლორია.

პარტიული რწმენა – რწმენით სოციალ-დემოკრატი (მეუმცირესე) ვითვლები პარტიაში 1903 წლიდგან.

განათლება მივიღე ჩემ სოფელ ნოღაში სამრევლო სკოლაში. ამით დავამთავრე ჩემი განათლების გზაზე მსვლელობა.

1903 წლიდგან ბევრი უმიზნოთ აქეთ იქით მოგზაურობისა დავდექი სამსახურში. თფილისის ქალაქის თვითმართველობაში, სადაც დავყავი ორნახევარი წელიწადი, და სადაც მეტი საშუალება მომეცა გავცნობოდი ტრამვაის მუშა მოსამსახურეთა მაშინდელ მოწინავე ამხანაგებს და იმათი საშვალებით გავიგე და დაუახლოვდი მუშათა მოძრაობის მაშინდელ ხელმძღვანელებს ჩვენში და დღემდის შეძლების დაგვარათ განვაგრძობ ამ გზაზე შრომას. ქალაქის თვითმართველობიდგან ორ წლინახევრის შემდეგ 1905 წელს დამითხოვეს სამსახურიდგან რადგანაც ის საქმე, რასაც მე თვალყურს ვადევნებდი იჯარით გასცა ქალაქის გამგეობამ და მეც უადგილოთ დავრჩი.

რამდენიმე ხნით სოფელში წავედი. ეს ის ხანა იყო როცა ჩვენი ქალაქები და სოფლები პირველი რევოლიუციის ტალღებისაგან აღფრთოვანებულები იმედით შეჰყურებდნენ მომავალს. მეც სოფლის ამხანაგებთან ერთად ვეწეოდი არაერთ მუშაობას. მაგრამ როცა თავისუფლება და რევოლიუცია ხანმოკლე გამოდგა და დეკემბრის (1905 წელს) რეაქციამ წამოყო თავი. სხვა და სხვა დამსჯელმა რაზმები მოედო სოფლად სათარეშოთ განსაკუთრებით მთელს გურიას და მის მეზობლათ მდებარე რაიონებს, ალიხანოვ ავარსკების და სხვათა მეთაურობით, დაუწყეს სოფლებს განადგურება.

ამ დროს ზოგიერთმა ამხანაგებმა ისევ ქალაქებს მივაშურეთ და აქ ჩავებით არაერთ მუშაობაში. 1906 წელს მარტის უკანასკნელ რიცხვებში დავდექი თფილისის ტრამვაიში სადაც დღემდის განვაგრძობ მუშაობას და სადაც ამ ხნის განმავლობაში ბევრი დევნა და შევიწროვება გამოვიარე სხვა ამხანაგებთან ერთად, როგორც მთავრობისაგან ისე მაშინდელ ტრამვაის ადმინისტრაციისაგან.

1913 წელს მარიამობისთვის ბოლო რიცხვებში ტრამვაიში ეკონომიური გაფიცვის მოწყობისათვის სხვა ამხანაგებთან ერთად დამატუსაღეს და მეტეხის ციხეში მომათავსეს, სადაც დავყავი დაახლოვებით ერთ თვეზე მეტი და საიდგანაც გაფიცვის მუშა მოსამსახურეთა გამარჯვებით გათავების შემდეგ, ტრამვაის დირექციამ თავდებობით გაგვანთავისუფლა. მთავრობამ კი პასუხისგებაში მიგვცა როგორც დამნაშავეები, მაგრამ თფილისის საოლქო სასამართლომ ყველანი გაგვამართლა.

მეორეთ დამატუსაღეს 1914 წელს ივლისის 9 ს. გათენებისას. და ისევ მეტეხის ციხეში ჩამსვეს კიდევ ტრამვაის გაფიცვის მოწყობისთვის სადაც დავყავი ივლისიდგან ოქტომბრის ბოლო რიცხვებამდე. მემრე კი გადამასახლეს რუსეთში სარატოვის გუბერნიაში ქალაქ ცარიცინში, ჩვენში სამხედრო წესების მოხსნამდის.

(ომი ახალი დაწყებული იყო და მთელ ამიერკავკასიაში სამხედრო წესები იყო გამოცხადებული).

რუსეთში დავრჩი 1915 წლის მაისის შვა რიცხვებამდე საიდგანაც გამანთავისუფლეს მაშინდელი სახელმწიფო სათათბიროს წევრის და ახლა კი ჩვენი საქართველოს ეროვნულ საბჭოს თავმჯდომარის დიდათ პატივცემულის ნიკოლოზ სამსონის ძე ჩხეიძის შვამდგომლობით მაშინდელი კავკასიის უმაღლესი მთავრობის წინაშე. ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ მოგზაურობის შემდეგ ისევ დაუბრუნდი ტრამვაის სამსახურს, სადაც დღემდის განვაგრძობ მუშაობას.

რევოლიუციის პირველი დღიდგანვე არჩეული ვარ სხვა და სხვა რევოლიუციონურ ორგანიზაციებში, მაგალითათ მუშათა და სალდათთა აღმასრულებელ კომიტეტის წევრათ.

ტრამვაის საავათმყოფო გამგეობის წევრათ დღიდგან დაარსებისა. 1913 წლიდგან პროფესიონალურ კავშირის გამგეობის წევრათ და ბოლოს საქართველოს ეროვნულ საბჭოს წევრათ.

ეროვნულ საბჭოს წევრი ფილიპე გლახუნის ძე ლორია
1918 წელი. 9 სექტემბერი
ქ. თფილისი

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

მაჭარაძე პოლიკარპე ნიკოლოზის ძე

ავტობიოგრაფია

(დ. იანვარი, 1878, სოფელი ივანდიდი, ხონის საზოგადოება ქუთაისის გუბერნი). ქართველი. მხატვარი (живописец) მუშა. განათლება – თვით განვითარება.

თფილისის ადრესი – შერმეტევის ქუჩა №37. დიდუბე.

პარტიული რწმენა – სოციალ-დემოკრატი

მე დავიბადე 1878 წელს სოფ. ივანდიდში ხონის საზოგადოება ქუთაის. გუბ. მამა იყო სოფლის ძლიერ ღარიბი გლეხი. ერთი წლის შემდეგ ჩემი დაბადებისა მამა გარდაიცვალა. ობლობაში აღვიზარდე არავითარი საშვალება არ მოეპოვებოდა ქვრივ დედას, რომ სწავლა განათლება მოეცა. პირველათ მიმაბარეს დიაკვანს სადაც ვსწავლობდი ანაბანას ქართულათ, მერმეთ გადამიყვანეს 2 კლასიან სკოლაში, მაგრამ უსახსრობის გამო, რამდენიმე წლის შემდეგ გამომიყვანეს და გამომისტუმრეს თბილისისკენ. 1892 წელს დავდექი რკინის გზის სახელოსნოში. 1895 წელს მოვხვდი სოც.-დემოკრატიულ წრეში, რომელსაც უწოდებდენ სახელს „მესამე დასელებს“. ამ წრეში სისტემატიურათ ვმეცადინეობდით პოლიტიკურ და სოციალურ საკითხებზედ, აქ ვიგრძენი, რომ საჭირო იყო მეტი კლასიკური ცოდნა და აუცილებლობა რუსული ენისა. განვიზრახე კერძოთ მომზადება. ავიყვანე მასწავლებელი ქირით და დავიწყე ენერგიულათ მომზადება, ამავე დროს მუშების წრეებში განუწყვეტლივ ვმუშაობდი პარტიულ ნიადაგზედ. 1898 წ. გაფიცვამ ცოტა შემიფერხა მეცადინეობა, მარა 1899 დიდმა გაფიცვამ სრულიად ჩაფუშა ყველაფერი. გაფიცვა სრული დამარცხებით დამთავრდა, როცა სიტყვით ვერას გავხდით შინდის ჯოხებს მივმართეთ, რის წყალობითაც გაფიცვამ რამდენიმე დღეს გასტანა, რის შედეგად ყოვლად შეუძლებელი შეიქმნა ჩემი თბილისში დარჩენა. გადავედი ბაქოში. აქ უკვე კლასიკურ მომზადებას მივანებე თავი და მივყავი ხელი მარტო პარტიულ მუშაობას. შევქენით პატარა წრეები ლ. კეცხოველთან ერთათ და მოვაწყვეთ ბაქოში პატარა სტამბა (არალეგალური) მე მალე დავბრუნდი თბილისში ამხანაგების თხოვნით და დავდექი ისევ რკინ. გზის სახელოსნოში. 1901 წელს თბილ. კომიტ. გადაწყვიტა 22 აპრილის დემონსტრაციის მოხდენა შიგ ქალაქში და დამავალეს მე დროშის დახატვა წარწერით და სამი სურათის კ. მარქსის, ფ. ენგელსის და ლასალის დახატვა და აგრეთვე დროშის აწევა. დადგენილება 22 აპრილს 1901. ისტორიული, იქმნა მოყვანილი სისრულეში, სხვასთან ერთათ მეც ბევრი მცემეს მაგრამ სიკვდილს და დატყვევებას გადურჩი. 1901 წელს მოხდა მოწინავე ამხანაგების კრება ავლაბარში სადაც დაესწრო 40 კაცი, ავირჩიეთ თბილისის ხელ-მძღვანელი კომიტეტი, მაგრამ ამ კრებაზედ მონაწილეთაგან მოწინავე მუშამ სტარასენკომ, რომელიც იქმნა კომიტეტის წევრათ არჩეული სუყველანი გაგვცა. ამავე დროს ჟანდარ. როსტმიტრს გადასცა ვინ რა ფუნქციებს ვასრულებდით. 16 თებერვალს 1902 წელს მთელი შემადგენლობა დაგვატყვევეს ზოგი სახლში და ზოგიც კრებაზედ. მეტეხის ციხეში ამ ხანათ საშინელი რეპრესიები იყო. რამდენიმე ხნის შემდეგ ჩვენი დატუსაღებისა რეპრესიები უფრო გააძლიერეს. ფანჯრებს ფიცრების შიტები გაუკეთეს, მოგვისპეს საშვალება ჰაერი დაგვენახა, კამერა ნამდვილ ჯოჯოხეთს დაამგზავსეს. ერთხმათ გადავწყვიტეთ შიტების დამტვრევა, რომელიც უკვე მოვიყვანეთ სისრულეში, მცველებმა ტყვიები დაგვიშინეს, მარა არავინ დაჭრილა. ამის შემდეგ მკაცრი სასჯელი გადაგვიწყვიტეს. წაგვართვეს საგებ-სახურავი; პალტო, მოგვისპეს სადილი, პაპიროსი, წაიღეს ლამპა, მის მაგივრათ მოიტანეს ჭრაქი, მოგვისპეს სეირნობა და სხვა და სხვა.

გვაძლევდენ მხოლოდ წყალს და პურს, ამ პირობებში ვიყავით 7 დღე. 1902 13 მარიამობისთვის გამგზავნეს ხონში პოლიციის მხედველობის ქვეშ, საქმე კი გადასცეს სამინისტროს. ხონში არ შევჩერებულვარ, მივაშურე ქუთაისს, აქ სხვა ამხანაგებთან ერთათ შევკარით ორგანიზაცია და გამოუშვით პროკლამაციები. ორგანიზაციამ აქ მოაწყო მეწაღეების და პრიკაშჩიკების გაფიცვა. საერთო კრება მოხდა გელათში, დაესწრო 200 მდე კაცი; მე ვცხოვრობდი აქ კოლა ხონელის ფსევდონიმით, მაგრამ ერთი მუშამ ჟორჟოლიანის დასაფლავების დროს ორგან მომანდო მე სიტყვა მეთქვა საფლავზედ. ავაფრიალეთ პატარა დროშა აუარებელი პოლიციელების თანდასწრებით. მათ მოინდომეს ჩემი დაპატიმრება, მაგრამ შეიარაღებული ამხანაგების წყალობით ვერ დამატყვევეს და მოვასწარი სიმინდებში დამალვა. მაგრამ 9 სეკტემბერს 1903 წელს დამატყვევეს ხონში და გადამასახლეს აღმოსავლ. ციმბირში 3 წლით, დამინიშნეს საცხოვრებლათ სოფ. უიანი, ირკუტსკზედ დაშორებული 500 ვერსით. 1904 წელს ირკუტსკის გენ. გუბერნატორი კუტაისოვი არა ჩვეულებრივ რეპრესიებს აწარმოებდა პოლიტიკურ გადასახლებულთ წინააღმდეგ, რომლის შედეგი იყო შეიარაღებული შეტაკება ქალაქ იაკუტსკში, ამ პროცესში მონაწილეობისათვის ხელმეორეთ დამატყვევეს. სამი თვის ალექსანდროვის ციხეში ჯდომის შემდეგ გამაგზავნეს კალიმსკში. იატხაპიმში მოგზაურობის დროს მოგვიხდა შეტაკება კანვოისთან, რომელიც შედგებოდა 70 კაცისაგან. ჩვენ ვიყავით 50 კაცი სოფ. იჩორაში, რომლის დროსაც ერთი მოგვიკლეს (შაჩკი) და 4 დაჭრეს, მათ შორის მეც. ამ შეტაკების დროს გუბერნატორმა განკარგულება მოახდინა, რომ დავეტოვებინეთ ოლიოკმინსკში 100 ვერსის დაშორებით იაკუტსკზედ, ვინაიდან ჩვენ გამოვაცხადეთ შიმშილობა 7 დღის განმავლობაში საჭმელი არ მიგვიღია, გუბერნატორი შიშობდა, რომ მეტი აღელვება არ გამოეწვია იაკუტსკის პოლიტიკურებში. ყველგან პირობები აუტანელი იყო. 1905 წელს მანიფესტის ძალით დავბრუნდი ისევ თბილისში და შევედი ისევ სახელოსნოში. 1906 წელს რეაქციის დროს ისევ ორგანიზაციაში მუშაობა 1907 თბილისის კომიტეტი ვიღაცამ გასცა და სხვასთან ერთათ ნადიროვკაში თბილ. კომიტ. კრებაზედ დამატყვევეს 23 ივნისს. ვითვლებოდი კომ. ხაზინადრათ და თანაც მქონდა ორგ. ფული, მაგრამ მოვახერხე მისი ნაწილ-ნაწილ დარიგება იქვე ამხანაგებში. 13 თვის პატიმრობის შემდეგ გადამიწყვიტეს ტხურუზანის მხარეზედ გადასახლება 5 წლით, მაგრამ ჩხეიძის შუამდგომლობის მეოხებით შემიცვალეს ვოლოგდის გუბერნიათ. 1909 წელს დამასახლეს ქალაქ ტოტმაში, აქ ძრიელ ავადმყოფი ჩავედი და უფრო გამიძნელდა ავადმყოფობა სიცოცხლე ბეწვზედ ეკიდა, თუმც ადგილობრივმა ექიმებმა აღძრეს შუამდგომლობა უმაღლეს მთავრობასთან, რომ საჩქაროთ გადავეყვანე არენბურგის გუბერნიაში, ვინაიდან ჩემი სიცოცხლე საშიშ მდგომარეობაში იყო, მაგრამ მე არ მოუცადე განკარგულების და პასუხის მოსვლას და ადრე გამოვიპარე კარგანოვის გვარით. ერთი თვის განმავლობაში არალეგალურათ მექიმობდა კიკალიშვილი, მერმეთ ამისვე რჩევით წავედი საექიმოთ სოხუმში. აქ კი ცხოვრებისათვის საჭირო იყო საშვალება, მე კი ეს არ მქონდა, გავხსენი პატარა სამხატვრო ქარხანა, ვატარებდი ნიკოლაი მიქაძის გვარს, მაგრამ დახე უბედურებას. პოლიციამ აქაც გამიგო, ერთი წლის შემდეგ ერთ დღეს დამატყვევეს, მაგრამ პოლიციაში აღმოჩნდა ერთი ამხანაგი, რომელმაც დაარწმუნა ბოქაული, რომ მე ნამდვილათ მიქაძე ვარ და არა მაჭარაძე.

ბოქაული გაბრიყვდა და გამანთავისუფლა, მხოლოდ მეორე დღეს 5 საათზედ უნდა გამოვცხადებულიყავი. მე იმავე ღამეს გავემგზავრე ფოთისაკენ. ფოთში ჟანდარმა ვაგზალში დამატყვევა, მაგრამ 25 მან. მიცემით ვიხსენი აქაც თავი. გადავსახლდი ბაქოში. აქ განვაგრძე ისევ მიქაძის გვარზედ ცხოვრება, მარა 1913 წელს გამოვედი ჩემს გვარზედ, მეგონა აწი არ დამიჭერდენ, მაგრამ 1914 წელს ისევ დამატყვევეს და 2 თვის ბაილოვის ციხეში ჯდომის შემდეგ გამიშვეს და დამტოვეს პოდნაზორათ. 1917 წელს გადატრიალების შემდეგ ისევ მივაშურე თბილისს, დავდექი რკინ. გზის სახელოსნოში. დადგომის თანავე ამირჩიეს უმთავრ. რკინ. გზის სახელოსნოს კომიტ. თავმჯდომარეთ. რეორგანიზაციის შემდეგ ამირჩიეს 1 რაინ. სოც. დემ. კოლექტივის თავმჯდომარეთ და თბილისის კომიტეტის წევრათ 1919 წ. ამიერ კავკ. რკინ. გზის სიებდზედ ამირჩიეს უმთავრეს კომიტეტის წევრათ. თებერვალში ამირჩიეს მუშათა და სალდ. საბჭოს წევრათ და აღმასრულებელ კომიტ. წევრათ. საქართველოს დამოუკიდებლობის შემდეგ კი საქართველოს ეროვნული საბჭოს წევრათ.

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

რამიშვილი ისიდორე ივანეს ძე

(დ. 7 ივნისსი, 1859, სურები). ქართველი. პედაგოგი, პოლიტიკოსი. სოციალ-დემოკრატი.

დაიბადა სურებში გლეხკაცის ოჯახში. ათ წლამდის ოჯახში ეწეოდა გლეხურ მუშაობას. მაშინ კი დაებადა სურვილი სწავლისა. მარა სოფლის სკოლები მაშინ არ იყო. იყო მთელს გურიაში მარტო ქ. ოზურგეთში ორი სასწავლებელი – სამოქალაქო და სასულიერო ორ კლასიანი. ნათესავმა მღვდელმა კეკელიძემ თავის შვილად მიაბარა ყმაწვილი ისიდორე იმ სასწავლებელში. ორ წელიწადს სხვის გვარზე სწავლობდა. ბოლოს საიდუმლო გამჟღავნდა და ისიდორე სასწავლებლიდან გამოაგდეს. განვლო ხანმა, ბავშვს ისევ მოენატრა სწავლა და სასწავლებელი. ჩუმად მიდის თავის სოფლიდან ოზურგეთში, უვარდება ფეხქვეშ მაშინდელ სკოლის ზედამხედველს დეკ. ქიქოძეს და სთხოვს ისევ სკოლაში მიღებას. ყმაწვილს წადილი უსრულდება და ისევ შედის სამ დღეში სკოლაში. ახლა კი ის თავის ნამდვილი გვარით არის და უფრო გაბედულად ზის, აღარ ეშინიან დაბეზღების. ორკლასიანი სასწავლებელი მალე ოთხკლასად გადაკეთდა და ისიდორემ ის პირველ შეგირდათ დაასრულა. შევიდა სასულიერო სემინარიაში 1878 წელს და გაათავა 1885 წ. მისი რწმენა პოლიტიკური მაშინ ნაროდნიკული იყო და განიზრახა თავი შეეწირა გლეხთა განათლების საქმეს. ის მიდის სოფლის მასწავლებლად სადაც დარჩა მთელი 20 წელიწადი. ძალიან ცდილობდენ მისი სკოლის ამხანაგები მარქსისტები, მარა დიდხანს მას ნაროდნიკობაზე ხელი ვერ ააღებინეს. სკოლები, ბიბლიოთეკები, სადამრიგებლო კლასები დიდებთან, კლასები გზები და სხ. სახალხო საქმეებთან ერთან აკმაყოფილებდნენ მას და კურსის შეცვლას არ აძალებდენ, მარა ხანგრძლივმა მუშაობამ ამ სარბიელზე იგი დაარწმუნა, რომ ისტორიის ღერძი სხვაგან ძევს და არა აქ სოფლად. ქალაქებისკენ დაიწყო ცქერა. ამას ხელი შეუწყო წერა-კითხვის განკარგულებამ, რომლითაც ის სოფლიდან გადაყვანილ იქმნა ქ. ბათუმის ქართული სკოლის მომვლელად. ჩაიძირა მუშების სიყვარულში და იქიდან ის მერე აღარ ამოსულა, თუმცა გლეხების სიყვარული მისი გულიდან აქამდისაც არ ამოსულა და ახლაც სიხარულით მიეშურება გლეხებთან, მაგრამ არა ძველი პროგრამით, არამედ ახალი ს. დემოკრატიულით. მას დევნიდა ძველი რეჟიმი და ბევრჯერ ციხეში მჯდარა და ყოფილა გადასახლებულიც რამდენიმეჯერ. მისი დევნა-გადასახლება გახშირდა მისი პირველი დუმის დეპუტატობის შემდეგ, რადგან მისი გამოსვლები დუმის კათედრიდან არ მოსწონდა ძველ ბატონებს. რევოლუციამ უსწრო მას ქ. სამარაში და იქვე იწყო ფართო რევოლუციონური მუშაობა. იქნა გაწვეული პეტროგრადში და იქ შეუდგა მუშაობას. მალე გარემოებამ მოითხოვა მისი კავკაზში ჩასვლა და მას მერე აქ იღვწის. ათი თვე დაჰყო ბაქოში შრომას კამისარის თანამდებობაში, იყო წევრი ამიერ კავკაზის სეიმისა და არის წევრი საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ს. დემოკრატიულ ფრაქციაში.

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

სადაღაშვილი გიორგი დავითის ძე

ავტობიოგრაფია

(დ. 1870,  ს. ქახვრელში, გორის მაზრა) – სომეხი (გრიგორიანი).  მექანიკი (სლესარი). სოციალ-დემოკრატი (მენშევიკი). განათლება შინაური.

თფილისის ადრესი –  სამილიციო უბანი დიმიტრიევის ქუჩა №2.

ჩემი მოღვაწეობა დავიწყე პოლიტიკური ვიწრო წრეების დაარსებისათანავე თბილისში, ამ დროს ორგანიზატორობა იყო ჩემი მოვალეობა.

1900 წელს რკინისგზის მთავარ სახელოსნოს გაფიცვის დროს მარიამობის თვეში გადამასახლეს სამშობლოში და სამი თვის შემდეგ გამანთავისუფლეს.

1902 დემონსტრაციის დროს დამაპატიმრეს მაგრამ ეჭვები ნაკლები იყო და სამი დღის შემდეგ გამანთავისუფლეს.

1903 წ. იძულებული გავხდი დავთხოვოდი რკინის გზას რადგან მრავალჯერ ჩხრეკამ და ჟანდარმერიის დევნას საზღვარი არ ჰქონდა.

1904 დავდექ იარალოვის ქარხანაში და უმალვე ზავოდის წარმომადგენლათ ამირჩიეს და 1908-მდე იყო ცნობილი ჩემი მოღვაწეობა გაფიცვები და ბრძოლა როგორც პოლიტიკური ისე ეკონომიურის სათავეში ვიდექ ფსევდონიმით (იარალოვი). მეორე რაიონულ კოლექტივის წევრათ. მესამე რაიონის კოლექტივის თავმჯდომარეთ, თბილისის კომიტეტის წევრათ, პირველ სახელმწიფო საბჭოს არჩევნებში ზავოდის რწმუნებულათ ამრჩევლების ასარჩევათ და ვიყავ ამომრჩეველათ არჩეული მე ასევე გურიიდან

1908-ში საგუბერნიო ჟანდარმერიამ შემიპყრო და ადმინისტრატიულათ ორის წლით ასტრახნის გუბერნიაში გადამასახლა. გათავებისას დავბრუნდი მაგრამ ისევ დამაპატიმრეს და ისევ უკან გადამასახლეს როსტოვში.

1917 მარტს აქეთ ვარ თავმჯდომარეთ კომიტეტ „ნაძალადევის“, I რაიონის კოლექტივის წევრათ, მე II უჩასტკოვის სასურსათო კომიტეტის თავმჯდომარეთ და საბჭოს წევრათ.

ქალაქის საბჭოს წევრათ, და მომხმარებელი საზოგადოების დირექტორათ.

ციხეები გამოვიარე: მეტეხის, საგუბერნიო-სამსამჯერ. ბაქოს ორჯერ. როსტოვის ორჯერ. ნოვოჩერკასკის ერთხელ, ცარიცინის ერთხელ, ჩორნ. იაროს ერთხელ.

სადაღაშვილი

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

ნუცუბიძე შალვა ისაკის ძე

ბიოგრაფია

(დაიბადა 1 დეკემბერი, 1888)

გიმნაზია გაათავა ქალ. ქუთაისში 1906 წ. უნივერსიტეტი პეტროგრადში გაათავა 1910 წ. ფილოლოგ. ფაკულტეტი.

1911-13 წ. მუშაობდა ლეიპციგის უნივერსიტეტში. ამავე წლებში დასტამბა შრომა რუს. ენაზე „Теорія науки“  ჟურნ. „Вопр. фил. и техн.“

1917 წ. დაამთავრა სამაგისტრო გამოცდები და მიიღო უფლება პეტროგრადის უნივერსიტეტის პროფ.-დეკანატობისა. 1918 წ. მოწვეულ იქნა სახელმწიფო უნივერსიტეტში ფილოსოფიის კათედრაზე. პოლიტიკური მოღვაწეობა დაიწყო 1904 წ. ს. დემოკრატ. პარტიაში. 1908 წ. კითხულობდა საჯარო ლექციებს მარქსიზმის ფილოსოფიაზე.

1911 წ. დაშორდა პოლიტიკურ წრეებს. ეწეოდა მხოლოდ აკადემიურ მუშაობას. 1915 წ. დაიწყო მუშაობა ს. ფედერალისტთა პარტიაში. 1917 წ. არჩეული იყო სრულიად რუსეთის, ეროვნულ სოციალ. პარტიების ცენტრალ. საბჭოში, რომლის წარმომადგენელი იყო „დემოკრატიულ თათბირზე“ პეტროგრადში, სადაც მთელი რუსეთის ეროვნებათა დეკლარაცია გამოაქვეყნა. ამავე ეროვნულ ფრაქციების პრეზიდიუმში იყო „რესპუბლიკის დროებით საბჭოში“. ამჟამად ს. ფ. მთავარ კომიტეტის წევრია.

წყარო: საქართველოს ეროვნული არქივი

მიკირტუმოვი ბაგრატ ბადალის ძე

ავტობიოგრაფია

დავიბადა 1869 , სოფელ შინიხი, ბორჩ. მაზრ. თბ. გუბ.  სომეხი. მუშა ფოტოგრ.-ცინკოგრაფი, ფოტოტიპმაჩიკი.

თფილისის ადრესი – ზარ მოედანი. პრიკაზ. ქუჩა №12.

სოციალ-დემოკრატი ინტერნაციონალისტი . ძველი რეჟიმის დროს ვმოღვაწეობდი 1907 წლიდან დაწყებული 10 წლის განმავლობაში თბილისის სახალხო უნივერსიტეტის გამგეობაში კოოპერატ სექციაში სამეურნეო საზოგადოებაში და სხვა კომისიებში (პარტიული და სხვა).

1912 წ. სახელმწიფო სათათბიროს დეპუტ. არჩევნებში ვიყავი ამომრჩევლათ როგორც წარმომადგენელი თბილისის გუბერნ. მუშებისა (ამოვირჩიეთ კ. ჩხეიძე). აღსანიშნავია ის გარემოება, რომ მე 1903 წლიდან დაწყებული 1916-წლ. ვმუშაობდი ქართველთა გამომც. ამხ. სტამბაში, სადაც სხვათა შორის ვისწავლე ქართული წერა კითხვაც. საზოგადოდ ამ სტამბამ დიდი გავლენა იქონია ჩემს თვით-განვითარების საქმეში.

წყარო : საქართველოს ეროვნული არქივი